Se, vi går opp til Jerusalem

Tirsdag 03.04.2007 sat eg på ein buss på veg opp til Jerusalem.

Det var tirsdag i påskeveka. 

Eg var reiseleiar på ein Israelstur i regi av Fokus Reiser saman med Ingrid kona mi samt israelsmisjonærane Bjørg og Terje Bakke. Dei fleste som var med på turen var frå Sykkylven, med få unntak, blant anna mor mi Oline og søstra mi Oddrun. Eg og Ingrid hadde litt ansvar for aktivitetar/underhaldning om kveldane. Ingrid tok seg av skriftlesing på heile turen. Ho las ein liten bolk knytta til plassane vi besøkte. Eg var ansvarleg for å telje folk på bussen, men måtte overgje ansvaret til Ingrid då eg heile tida kom ut av teljinga.

Dagane før vi kom til Jerusalem hadde vi vore i Haifa, Karmelberget med utsikt mot Harmageddon, Gallilea, ved Genesaretsjøen, båttur over Genesaretsjøen til kibbutz Ma'agan på andre sida av sjøen, saligprisningsberget (bergpreika), Peters fiskeplass, Kapernaum der vi blant anna såg ruinane av huset til Peters svigermor, Huladalen, Cêsarea Filippi med Jordans kilde, Golanhøgda, Tiberias, Kana der Jesus gjorde vatten om til vin, Nasaret, badeparadiset Sachne med varm kilde, Jordandalen, plassen der dei fann dødehavsrullane, Massada og så bading i Dødehavet før vi køyrde oppover i retning Jesusalem.

Ganske hektisk, men svært spennande og kjekt program.

Nokre glimt:

Vakre Ingrid og Konstantin på veg over Genesaretsjøen.

Bedbudelseskirka i Nasaret,
for å hedre minnet om då engelen Gabriel kom med bodskap
til jomfru Maria om at ho skulle føde Jesus, avla ved Den Heilage Ande.

Eg, mor Oline og søster Oddrun på Massada.

JERUSALEM

Og ja, det å kome opp til Jerusalem denne tirsdagskvelden var ein opplevelse. 

Denne byen vi hadde lært om på skulen, sunge om i songar, lest om i Bibelen og høyrt om i nyheitene stadig vekk. 

Denne byen som Jesus og disiplane vandra mot då det nerma seg den jødiske påskefeiringa, ei feiring av utvandringa frå Egypt til det lova landet som flaut av melk og honning.  For Jesus, ei vandring som enda med korsfestinga på Golgata.

Då Jesus gav sitt liv for våre synder etter skriftene.
Eller, det enda ikkje der, det enda med oppståda den tredje dagen. 

Som Paulus skriv i 1.Kor 15:

1 Eg kunngjer dykk, sysken, det evangeliet som eg forkynte dykk, som de òg tok imot, som de òg står støe i. 2 Ved det blir de frelste, så sant de held fast på ordet slik eg forkynte det for dykk; elles blir det til inga nytte at de kom til trua. 

3 For først og fremst overgav eg til dykk det som eg sjølv hadde motteke, at Kristus døydde for syndene våre, som skriftene har sagt, 4 at han vart gravlagd, at han stod opp att tredje dagen, som skriftene har sagt, 5 og at han synte seg for Kefas og deretter for dei tolv.

6 Så synte han seg for meir enn fem hundre sysken på ein gong. Dei fleste av dei lever enno, men nokre har sovna inn.  7 Sidan synte han seg for Jakob, så for alle apostlane. 8 Og aller sist synte han seg òg for meg, eg som berre er eit ufullbore foster.

Eg kan ikkje skrive om alt vi såg og opplevde, berre nokre sentrale glimt og høgdepunkt.

ONSDAG:

Onsdagen starta på Oljeberget der Jesus for opp til himmelen, og der han skal kome igjen for å dømme levande og døde.

På Oljeberget. Ingrid les frå bibelen.

Så gjekk vi ned frå Oljeberget, via kirka Dominus Flevit til Getsemane hage:

Eit over 2000 år gamalt oliventre i Getsemane.

Så gjekk vi vidare til den romersk katolske kirka "Church of all nations" som ligg like ved Getsemane. Inne i denne kirka var det ei heilt spesiell atmosfære:

Church of all nations

Church of all nations

Så gjekk vi inn i gamlebyen. Vi var innom ei kirke ved Betesdadammen der vi song "O store Gud" så det ljoma. Vi gjekk gjennom gata "Via Dolorosa" der Jesus bar korset på veg til Golgata. Vi var på markedet, såg på diverse utgravingar og så gjekk vi til klagemuren.

Bøn ved klagemuren

Turen gjekk vidare til gravkyrkja, også kalla oppstandelseskirka, eit pilegrimsmål sidan 400-talet. Besøket i gravkirka gjorde inntrykk:

Gravkirka reist der nokre meinar Jesus var gravlagd og stod opp igjen.

Dagen vart avslutta på øvre sal, der disiplane tok imot Den Heilage Andre på pinsedag.

Nok ein innhaldsrik dag!

SKJÆRTORSDAG

Dagen starta på Knesset og Holocaustmuseet. Å være på på Holocaustmuseet var hjerteskjærande. Inne i museet vert navnet på kvar enkelt person som døde lest opp. Kvar einaste person! 24/7. I perioden 1938–1945 vart meir enn seks millionar jødar drept. Korleis kunne dette skje? Dette er noko vi aldri må gløyme!

Så gjekk turen til Betlehem, rett ved Jerusalem. Vi måtte skifte ut vår jødiske guide då denne delen då Betlehem ligg på Palestinsk område. I Betlehem hadde vi den beste lunchen på heile turen etter min smak. Eit arabisk bord fylt med dei lekraste velsmakande rettane. Nam nam!!!

Glimt frå Betlehem:

Souvenirbutikk i Betlehem

Konstantin og Mattias spelar fotball utanfor 
den evangelisk lutherske kyrkja i Beit Jala like ved Betlehem

Fødselskirka i Betlehem lokalisert der ein meinar Jesus vart født.

Her meinar dei Jesus vart født.
Det såg nok heilt annleis ut då det skjedde :)

LANGFREDAG

Langfredag hadde vi ein roleg dag, gjekk litt rundt i fri dressur og kosa oss i Jerusalem:

Mor mi kosar seg med ein cola i varmen.
Denne dagen fylte ho 80 år, og dette var feira på hotellet seinare opå kvelden.

LAURDAG

Laurdag tok vi ein svipptur til Joppe. Fin plass.

Joppe. Her budde visst garvaren Simon.
Der Peter fekk openberring om å forkynne til hedningane.

Vidare til Tel Aviv der vi besøkte ei forsamling, og så til Cesarea ved havet der vi besøkte eit restaurert "teater":

Bjarne , Ingrid, eg og Geir syng "Å Jesus du som fyller alt i alle"

Så reiste vi opp til Jerusalem igjen og kosa oss der

PÅSKEDAG (Søndag):

Så var det siste dagen og for mange høgdepunktet.

Denne dagen deltok vi på ei tradisjonell nordisk gudsteneste i Gordons Golgata, som er ein plass der enkelte meinar Jesus vart krossfesta og gravlagd. Kvar lokasjonen var nøyaktig er ikkje så viktig for meg. 

Terje Bakke talar på påskedag i Gordons golgata.

Mor mi, som no er død, og som eg vil sei var ei dame som stort sett hadde god bakkekontakt, uttalte etter denne denne gudstenesta: det var like før eg fekk tungetale! Eg forstår godt kva ho meinte. Det var ein sterk opplevelse.

Så barst det etterkvart heim.

Men, før eg avsluttar vil eg nemne noko viktig eg kjøpte på denne turen. Eg kjøpte nesten ingen ting, men det deg kjøpte har velsigna meg nesten dagleg sidan 2007. Jerusalemstøflene mine. Eg kjøpte dei ein av dagane der i Jerusalem. Tøfler av merket Croks.

Slik ser dei ut idag:

Jerusalemstøflene mine.
Ekte pipegrimsko i gode og vonde dagar.

Se, vi går opp til Jerusalem

Eg minnes desse dagane i 2007 denne veka. Påskeveka. Den stille veka. Eg vil avslutte med ein song vi har sunge mange gongar i den katolske Kyrkja i fastetida som starta på askeonsdag 14. februar.

Se, vi går opp til Jerusalem,
i hellige fastetider
å skue hvor Jesus Krist, Guds Sønn,
i syndernes sted skal lide.

Se, vi går opp til Jerusalem,
hvem ville med Herren våke,
og så som vår himmelske Fader vil,
den smertens kalk å smake?

Se, vi går opp til Jerusalem, 
til Frelserens kors og pine, 
til lammet, som ofres for verdens skyld, 
for dine synder og mine.

Se, vi går opp til Jerusalem,
til staden den evig klare.
Vår Frelser har sagt at der han er
skal også vi med ham være.

(Alle foto i dette blogginlegget har eg teke sjølv)

Den beste versjonen av seg sjølv

Eg har i det siste sett på serien "Kompani Lauritzen" sesong 5, der eitt av hovudmåla for deltakarane er å bli den beste versjonen av seg sjølv. Eg likar serien svært godt. God underhaldning. 

I starten er berre det å ta imot kommandoar og lyde kommandoar utan å mukke, svært vanskeleg for mange. Så blir det etter kvart meir og meir krevjande øvingar og oppgåver, fysisk og psykisk, som verkeleg set deltakarane på prøve. Det er fascinerande når ein person trassar ei frykt eller ein fobi, og ein ser jubelen etterpå. Det er ikkje tvil om at dei fleste kjem ut etter serien som ein betre versjon av seg sjølv, ein versjon som tåler meir, orkar meir, og er blitt frigjort til å gjere ting ein ikkje torde gjere før. 

Kompani Lauritsen - sesong 5

Den kristne versjonen

Eg ser mange parallellar til det kristne livet. Ei side ved det kristne livet handlar nettop om å bli ein betre versjon av seg sjølv. Ordet som blir brukt på denne kristne "Kompani Lauritzen"-prosessen, er heilaggjering eller helliggjørelse som det heiter på bokmål. Mange kristne har eit negativt forhold til dette. Dei meinar det fort blir lovisk eller at det blir eit strev. 

Kvar blir det av nåden? 

Det å kvile i nåden?

I den katolske Kirka er ein meir positive til dette. Ja ein seier faktisk at å prøve å bli helgen (ein annan måte å sei heilaggjering på) er noko som er for alle. Kirka har opp gjennom historia utvikla mange verktøy ein kan bruke i denne prosessen, for eksempel tidebøner, rosenkransbøner, skriftemål og bibelmeditasjon;  lectio divina eller ignatiansk, kontemplativ bøn, gå til messe på søndagar og så vidare. Der er fleire.

I møte med ikkje-kristne, i prat eller kommentarfelt, får ein gjerne inntrykk av at dei ser på kristne som slike som trur dei er betre enn andre, eller framstår som betre enn andre, men som eigentleg ikkje er det. Og så er der desverre mange historier som støttar den siste påstanden, der til og med prestar og pastorar og kristne leiarar har levd eit dobbeltliv. Dei har svin på skogen. Dei har hemmelegheiter som ikkje tåler dagens lys. Veldig, veldig trist, men sant.

Det er ei kompleks spørsmålstilling eg har rota meg inn i. Mykje av det som gjer det komplekst er alle dei negative erfaringane, dei negative verdsbileta, dei negative observasjonane (leiarar, prestar, pastorar som sviktar) og kampen inne i meg sjølv. 

Er eg den beste versjonen av meg sjølv?

Istaden for å prøve å svare på dette, noko som ville ha vore svært krevande, vil eg berre kaste fram ein proklamasjon og ein visjon:

Å bli det vi er skapt til

Når eg ser på mitt eige liv, er det ikkje så mykje å skryte av. Der er sjølvsagt mange ting eg har fått til som eg er stolt av. Ikkje minst at eg har vore gift med Ingrid i snart 46 år, og mine tre barn, og sju barnebarn. Det eg meinar er dette med å være ein god person, der veit eg ikkje om eg har så forferdeleg mykje å skryte av. Men det eg har forstått gjennom lesing av Bibelen og teologiske bøker, er at det å være menneske, på ein måte er å vere ein skugge av seg sjølv. Hadde vi vore heilt og fullt det vi er skapt til, hadde vi vore heilt og fullt lykkelege, frie og fylt med fred, tilfreds og aktive med å spre denne herlege røyndomen. 

Men eg er ikkje der. Kansje glimtvis, men på det jamne nei.
Eg er ikkje der.
Eg er ein skugge av meg sjølv. 

5 - 7 mars i år var eg på ein konferanse i Bjärka-Säby i Sverige. Konferansen var arrangert av Ekumeniska Kommuniteten i Bjärka-Säby med Peter Halldorf i spissen. Storparten av deltakarane var prestar i den svenske og den norske kirke, medan ein god del av talarane var katolske eller ortodokse. Tema for mange av dei handla nettop om det eg skriv om her.

Slottet i Bjärka-Säby der mange seminara fann stad.
Eg hadde eit herskapeleg rom i tredje etasje til høgre.

Katolsk biskop i Trondheim stift, Erik Varden, var kansje den som var mest konkret. Med sin bakgrunn som trappistmunk i England, tok han utgangspunkt i St. Benedikts "Regel Vita"som dei brukte som hjelpemiddel i klosteret.

Her er mitt eksemplar av Benedikts regel.
Den kan kjøpast på St. Olav bokhandel.  

I sitt innleiande foredrag sa han at St. Benedikt brukte å stille alle som ville bli munkar eller nonner nokre innleiande spørsmål. Det første spørsmålet var; "Vil du bli lykkeleg?". Erik Varden la til ein kommentar: "Viss svaret er nei, så finnes det mykje enklare måtar å bli ulykkeleg på enn å følge St. Benedikts regel". 

Som sagt, handla fordraget om å verte lykkeleg, heil, fri og så vidare. Det handla om å bli den beste versjonen av seg sjølv ved å bli den vi er skapt til å vere, alle vi som er skapte i Guds bilete.

Sjølv om eg slit med dette er det samstundes noko eg lengtar etter.
Ein sterk lengsel.

I mai 2021 skreiv eg eit blogginlegg med tittelen "Fokus" der eg er inne på noko av den same "problematikken". Som avslutning, etter å ha skrive om å praktisere tidebøner og andre ting, skreiv eg:

"Gjennom dette har eg fått ein lengsel etter å trenge enno djupare, kome enno nermare Gud, livets kjelde, kome nermare Jesus, få skarpare fokus, få bort all støyen, så eg kan høyre og sjå klarare og klarare."

Eg har kanskje teke nokre små museskritt etter dette?
Eg er ein pilegrim på vandring som vert inspirert av "Kompani Lauritzen" til å satse, våge, hoppe ut i det, gå inn i stadig nye vakre landskap.

So help me God.